Η εταιρεία των Πολιτών

Τι έχουν να διδαχθούν οι ηγέτες του σήμερα από την Αθηναϊκή Δημοκρατία, την πρώτη δημοκρατία στον κόσμο» (Br. Manville & J. Ober – Εκδ. Κλειδάριθμος, 2003) Φανταστείτε έναν οργανισμό που ευθυγραμμίζει τους στόχους προικισμένων ατόμων με τις απαιτήσεις απόδοσης μιας επιτυχημένης επιχείρησης και μετουσιώνει τη συμβολή από χιλιάδες μυαλά σε γρήγορη, αποφασιστική δράση. Φανταστείτε μια επιχείρηση ριζωμένη σε δυνατές αξίες και όμως ανοιχτή στις αλλαγές ικανή να σκέπτεται συνολικά αλλά προσηλωμένη να δρα τοπικά∙ ξακουστή για το ότι ενθαρρύνει τις ατομικές ιδέες αλλά αφοσιωμένη στο να εξασφαλίζει πλατιά διαδεδομένη μάθηση. Αν και όλα αυτά μοιάζουν ευχολόγιο για τον οργανισμό του μέλλοντος, στην πραγματικότητα περιγράφουν μια οντότητα του μακρινού παρελθόντος: την πόλη‐κράτος της αρχαίας Αθήνας. Στο προκλητικό τους βιβλίο, ο ειδικός σε θέματα οργάνωσης Brook Manville και ο καθηγητής κλασικών σπουδών του Πρίνστον Josiah Ober υποστηρίζουν ότι η δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας προσφέρει μια μεγαλοφυή λύση στο παράδοξο που αντιμετωπίζει κάθε σύγχρονος ηγέτης: πώς να ανεβάσει τη συνολική απόδοση και παράλληλα να γαλουχήσει τα άτομα που οι γνώσεις και η εμπειρογνωμοσύνη τους τροφοδοτούν την επιχείρηση. Οι Manville και Ober δείχνουν ότι η αθηναϊκή προσέγγιση στην οργάνωση ανθρώπων – ως αυτοδιοικούμενων πολιτών που μοιράζονται μεταξύ τους γνώσεις ‐ στηριζόταν σε τρία βασικά στοιχεία: τις δημοκρατικές αξίες, τις δομές διακυβέρνησης και τις συμμετοχικές πρακτικές. Αυτό το δυναμικό σύστημα χρησίμευσε ως η αρχιτεκτονική που υποστήριξε τη διακοσάχρονη ακμή καινοτομίας και αριστείας της Αθήνας ‐ και οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η ίδια προσέγγιση κρύβει το μυστικό για τη δημιουργία σύγχρονων βιώσιμων "εταιρειών πολιτών." Η διδακτική και ερεθιστική αυτή μελέτη αποκαλύπτει πώς λειτουργούσε στην πράξη η πρώτη εταιρεία πολιτών‐ πώς δεκάδες χιλιάδες άτομα παρακινούνταν να συνεργαστούν μαζί και για υψηλούς σκοπούς και για άριστες επιδόσεις, και πώς, αντιμετωπίζοντας μεγάλους πολέμους και συνταγματικές κρίσεις, οι παθιασμένοι πολίτες δεν το έβαλαν κάτω, συσπειρώθηκαν και δρομολόγησαν μια απαράμιλλη περίοδο καινοτομίας στις τέχνες, τη λογοτεχνία, το θέατρο, τις επιστήμες, τη φιλοσοφία, και τη στρατιωτική στρατηγική. Σε όλη την έκταση του βιβλίου, οι Manville και Ober διατυπώνουν διδάγματα για σύγχρονους ηγέτες σχετικά με την οργάνωση, τη διοίκηση, και την καθοδήγηση ισχυρών ανθρωποκεντρικών οργανισμών. Μοναδικό και συναρπαστικό διανοητικό δημιούργημα, η Εταιρεία των πολιτών προσφέρει ένα δοκιμασμένο στο χρόνο μοντέλο για την πραγμάτωση του αληθινού δυναμικού της επανάστασης της γνώσης. Ο Brook Manνille είναι Διευθυντής Μάθησης στη Saba Software, επιχείρηση που ειδικεύεται στην ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων και στην εξεύρεση λύσεων στον τομέα της διοίκησης. Ο Josiah Ober είναι καθηγητής κλασικών σπουδών στην έδρα David Magie του πανεπιστημίου Princeton.