Η πηγή του Κακού

Η πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αυτοδύναμη μετά τις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981, στην καθιερωμένη αναμνηστική φωτογραφία στο Περιστύλιο της Βουλής, αμέσως μετά την ορκωμοσία της.


ΠΑΝΑΓΗΣ ΒΟΥΡΛΟΥΜΗΣ*
Η δεκαετία του 1980 έφερε τούμπα τη ζωή πολλών, και τη δική μου. Από την Bentley του Ανδρεάδη με σοφέρ βρέθηκα με Vespa. Είναι η μοίρα όσων μπλέκουν με το Δημόσιο. Δεν παραπονιέμαι, ήταν ένα μάθημα που δεν έμαθα και μια εμπειρία που αντέχεται όταν είσαι στα σαράντα σου.

Για άλλους η τούμπα ήταν αντίστροφη. Ηταν τότε η εποχή που διαμορφώθηκε ο μετα-ΠΑΣΟΚ Νεοέλληνας. Εκείνοι που είχαν ωριμάσει πριν από το 1980 ήταν διαφορετικοί από τους κατόπιν. Οχι αναγκαστικά καλύτεροι αλλά πιο σκληραγωγημένοι, με λιγότερες απαιτήσεις. Αν δεν σέβονταν ιδιαίτερα την εξουσία, πάντως την υπολόγιζαν. Ηταν κυβερνήσιμοι.

Αυτοί που ήρθαν στα πράγματα το 1981 βρήκαν τα ταμεία γεμάτα και τη χώρα δίχως να χρωστάει. Το γλέντι που ακολούθησε και που έμοιαζε δίχως τέλος έφτιαξε γενιές με απαιτήσεις και αξιώσεις. Μπήκαμε για καλά στην εποχή των κεκτημένων. Από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, τον χώρο εργασίας, τα χρόνια της σύνταξης. Διά βίου κεκτημένα. Εσπασε η σχέση προσφοράς και ανταμοιβής. Αντικαταστάθηκε από το «παίρνω γιατί το θέλω και μπορώ»! Γεννήθηκε τη δεκαετία του ’80 ο εξαγοράσιμος τεμπέλης, ο εκβιαστής ΠΑΣΟΚάνθρωπος με μαμή το ψέμα. Συνήθισαν κυβερνώντες και κυβερνώμενοι στο σύστημα της διακυβέρνησης διά της εξαγοράς. Γενιές μεγάλωσαν χωρίς να μάθουν ότι υπάρχουν και άλλα συστήματα. Ηταν η φυσική τάξη πραγμάτων. Αν όχι για όλους, όμως για πάρα πολλούς, αρκετούς για να γείρει προς τα εκεί η ζυγαριά.

Αυτό μας κληρονόμησε η δεκαετία του 1980 και όποιος κυβερνά από εδώ και εμπρός με αυτό το υλικό θα έχει να κάνει. Αλλά με τι θα αγοράζει; Τα δανεικά στέρεψαν και το ψέμα δεν κρατάει πολύ, έχουν φαγωθεί και τα λεφτά των παιδιών και των εγγονών μας.
Πόσος καιρός θα χρειαστεί για να βγάλει από το πετσί του ο Ελληνας τη δεκαετία του ’80; Δύσκολο, σχεδόν αδύνατον με το καλό. Ο ΠΑΣΟΚάνθρωπος αναπαράγεται πια αυτόματα και δεν ακούει στη λογική. Μόνον η σκληρή ανάγκη θα τον αναγκάσει να καταλάβει ότι το μόνο κεκτημένο διαρκείας που απέμεινε είναι εκείνο της Βίβλου: «Με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα φας ψωμί».

Εν τω μεταξύ, εκείνοι που δεν έφταιξαν θα πληρώσουν και είναι βαριά άδικο. Είναι αυτό που οι πρόγονοί μας ονόμασαν ύβρις, για την ώρα δίχως κάθαρση και τιμωρία. Αυτά για τα χρόνια του ’80.

* Ο κ. Παναγής Βουρλούμης ήταν διοικητής της Εμπορικής Τράπεζας, θέση την οποία έχασε με την έλευση του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981. Μετέπειτα διετέλεσε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ (2004 - 2010).