Πολιτική συναίνεση για ουσιαστική απομείωση χρέους

Mόνο ένα σημαντικό «κούρεμα» χρέους οδηγεί σε αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ μέχρι και 21% εντός πενταετίας αλλά και σε βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μέχρι και 40%!

ΚΩΣΤΑΣ ΜΗΛΑΣ*
Πρέπει επιτέλους να πούμε κάποιες «πικρές» αλήθειες γιατί μάλλον οι πολιτικοί μας δεν έχουν (ακόμα) αντιληφθεί το κρίσιμο της κατάστασης. Επτά έτη μετά την κρίση του 2009, η Ελλάδα  (α) παραμένει σε ύφεση,  (β) το κόστος του 10ετούς ελληνικού ομολόγου βρίσκεται στο «απαγορευτικό» 9%, και  (γ) το ελληνικό χρέος εξακολουθεί να θεωρείται «σκουπίδι» (junk) παρά την πρόσφατη πιστοληπτική μας αναβάθμιση (κατά 2 βαθμίδες) από τη Standard&Poor’s.

Εντούτοις, καμία πολιτική συναίνεση δεν διαφαίνεται στον άμεσο ορίζοντα. Τα «δύσκολα» παραμένουν μπροστά μας και συνοψίζονται σε έναν ασφυκτικό βρόχο τοκοχρεολυσίων μέχρι (τουλάχιστον) και το 2019, τα οποία δεν μπορούμε να μετακυλίσουμε βάσει του σημερινά απαγορευτικού κόστους δανεισμού. Αρκεί κανείς να ρίξει μια «ματιά» στα λεπτομερέστατα στοιχεία τα οποία παρουσιάζει η Wall Street Journal (http://graphics.wsj.com/greece-debt-timeline/), σύμφωνα με τα οποία πρέπει να αποπληρώσουμε περίπου 20 δισ. ευρώ το 2016, κατά τι λιγότερα το 2017 και άνω των 10 δισ. ευρώ το 2019. Μόνο από το 2020 και μετά, η αποπληρωμή γίνεται λιγότερο δυσβάσταχτη. Κάθε λογικός νους θα σκεφτόταν λοιπόν ότι, καθώς ο βρόχος του χρέους παραμένει εξαιρετικά ασφυχτικός τουλάχιστον μέχρι το 2019, οι πολιτικοί μας (αντί ίσως να «κατεργάζονται» εκλογές) θα έπρεπε να επιδιώκουν τη μέγιστη δυνατή συναίνεση έτσι ώστε να επιτύχουμε την πολυπόθητη απομείωση του χρέους.

Πράγματι, με το δημόσιο χρέος να εκτιμάται (από το ΔΝΤ) στο 206,5% του ΑΕΠ το 2016, και μόλις να μειώνεται στο 189,3% του ΑΕΠ το 2019, μου κάνει αλγεινή εντύπωση ότι οι Ευρωπαίοι φίλοι μας προκρίνουν ως βιώσιμη λύση την απομείωση χρέους μέσω της μείωσης του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους και της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής.

Τα συγκεκριμένα μέτρα, στον βαθμό που υιοθετηθούν, δεν πρόκειται να βοηθήσουν τη χώρα μας. Για του λόγου το αληθές, αρκεί να ανατρέξουμε στην πρόσφατη εργασία των Carmen Reinhart (Harvard Kennedy School) και Christoph Trebesch (University of Munich) με τίτλο «Sovereign Debt Relief and its Aftermath», η οποία δημοσιεύεται το 2016 στο Journal of the European Economic Association. Οι έγκριτοι οικονομολόγοι μελέτησαν, από ιστορική άποψη, περιστατικά απομείωσης κυβερνητικού χρέους, για να καταλήξουν σε δύο εξαιρετικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα:

1. Mόνο ένα σημαντικό «κούρεμα» χρέους οδηγεί σε αύξηση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μέχρι και 21% εντός πενταετίας αλλά και βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας της εν λόγω χώρας μέχρι και 40%! Μιλάμε δηλαδή για την ίδια περίπου περίοδο (μέχρι το 2019) κατά την οποία έχουμε να αποπληρώσουμε τα περισσότερα!

2. Από την άλλη πλευρά, τόσο η μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους όσο και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής δεν οδηγούν σε σημαντική αύξηση του ΑΕΠ, ή και σημαντική πιστοληπτική αναβάθμιση.

Για να ανασάνει λοιπόν η οικονομία μας μέσω «ουσιαστικής» απομείωσης χρέους και σημαντικής πιστοληπτικής αναβάθμισης, χρειάζεται θαρραλέα πολιτική συναίνεση, η οποία θα επιταχύνει τις διαρθρωτικές αλλαγές και θα «κλείσει», χωρίς χρονοτριβές, την εν εξελίξει αξιολόγηση. Για ποιον άλλωστε λόγο οι εταίροι μας να ενδώσουν σε «βιώσιμη» απομείωση χρέους όταν, επτά χρόνια μετά την κρίση, εξακολουθούμε εμείς οι ίδιοι να μην τα «βρίσκουμε μεταξύ μας»;

* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.

Έντυπη
http://www.kathimerini.gr/848445/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/apoyh-politikh-synainesh-gia-oysiastikh-apomeiwsh-xreoys